مجالس
هيچ فكر كرده ايد اعتقاد شما چطور شكل گرفته و چگونه از وراي گذشت چهارده قرن به شما رسيده است؟ بى ترديد اين امر مديون مجالس و محافل مذهبى بوده كه به عنوان يك سنت در خانواده ها و مجامع شيعى بطور دوره هفتگى يا ماهانه يا مناسبتى يا كلاس …
ماه: آذر 1396
كفالت
زيباترين تعبير در باره مبلغان و هدايتگران روزگاران غيبت را از حضرت عسكرى (ع)داريم كه ايشان را كافلان ايتام آل محمد(ص) خوانده و سرپرستى اين يتيمان را ماموريت مهم آنان شمرده است:”سخت تر از یتیمی که از ناحیه پدر یتیم شده باشد یتیمی است که از امام خود جدا شده …
رسانه
اگر رسانه ها از هدايت خالى شوند،ضلالت در يك چشم به هم زدن از طريق همان رسانه ها انبوهى از مردم را جذب خود خواهند نمود. هرچقدر از اهميت رسانه گفته شود بازهم كم است.رسانه به نظر بعضي ارتش دوم و در نگاه بعضى ديگر ارتش اول هر كشور محسوب …
مناظره
مناظره ، يك مكالمه و ديالوگ و گفتگوى دو طرفه است كه هر يك با استدلال و ارائه براهين سعى مى كند حقانيت و درستى ديدگاه هاي خود را بر ديگرى به اثبات برساند.مناظره از نظر لغوى از ريشه “نظر” به معناي با هم نظر كردن و فكر كردن در …
ابزارهاي روز
روزگاري يك دستگاه بلندگو و آمپلى فاير، ابزار مهمى براي تبليغ و هدايت محسوب مى شد زيرا مى توانست صداي سخنران را به جمعيت بيشترى برساند.هنوز هم اين ابزار پر كاربرد است اما فقط براي همان زمان برگزارى مفيد است. آمدن ضبط صوت و نوارهاي كاست،تحولى بود كه نوار سخنرانى …
آزمون استدراج
شايد برخورد كرده باشيد وقتى كسي را به قصد هدايت، به ايمان دعوت مى كنيد از شما سوال كند:”چرا مومنان ، نوعاً در مشقت و سختى هستند در حاليكه كافران نوعاً در ناز و نعمت غوطه ورند؟! آيا نبايد موضوع برعكس باشد؟ آيا خداوند مومنان به خود را دوست نمى …
هدايت جمعى
سخن گفتن براي جمع و تبليغ جمعى از سوي داعيان و مبلغان در موقعيت هاي مختلف سابقه چند هزار ساله دارد. گزارش هاي قرآن از گفتگوهاي مومنى از آل فرعون در شرايط سخت استبداد با قوم خويش و دفاع جانانه اش از موسى و پيامبران ،بسيار خواندنى است: “و آن کس …
هدايت فردى
براي خيلى ها، اهميت و مقام و جايگاه يك فرد در برابر جمعيت هاي مليونى و ميلياردى ، بسيار كم جلوه مى كند و ارزش چندانى ندارد اما از نظر خداوند اينطور نيست و ارزش يك انسان برابر ارزش كل بشريت است .قرآن مى فرمايد : “هرکس، انسانى را -بدون …
انواع بيان
گاهى يك سخن،خشمى را فرو مى نشاند و آتش يك دشمنى و جدال را خاموش مى كند و گاهى سخنى جنجال به پا نموده و موجب نزاع و جنگ و كشتار مى شود.چه بسا مطلب درستى را نابجا خرج مى كنيد و اثر سوء مى بخشد. آرى، هر سخن جائي …
جدال أحسن
اصل سوم در دعوت پس از حكمت و موعظه نيكو،جدال أحسن يا بحث و گفتگوي برتر است.سخن بر معيار دانش با موعظه نيكو و بحث و گفت و شنود برتر از ويژگى هاي دعوت دينى است كه قرآن به آن دستور داده است(وَ جَادِلْهُم بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ ).جدال احسن ، …
موعظه نيكو
اصل دوم دعوت پس از “رعايت حكمت”(كه در يادداشت قبل آمد)، “موعظه حسنه” يا همان “پند نيكو” است.روش تربیتی موعظه ونصیحت ازروش های مهم و مؤثر درحوزه ی تعلیم وتربیت است و درقرآن کریم بارها مورد استفاده قرارگرفته بطوری که خداوند منان خود را موعظه کننده، و قرآن کریم را …
رعايت حكمت
بر اساس كلام وحى،سه راهكار اصلى هدايت:رعايت حكمت، موعظه نيكو و جدال أَحسن است .اين همان شيوه دعوتى است كه خداوند پيامبرش را به آن دستور فرموده است تا بدان طريق، دگرانديشان را به راه دين فرابخواند:”اى پيامبر! مردم را با حكمت و پند نيكو، به راه پروردگارت فراخوان و …
نرمى و مهربانى
مگر مى توان با خشونت ، در دل كسي راه يافت ؟ مگر با اضطراب و ستيز مى توان چيزي را به كسي ياد داد؟ اين مهربانى و دوستى و نيكى است كه راه ورود به قلب هاست و در آنها اثر مى كند و دريچه ورود سخن و هدايت …
تداوم هدايت
راستى اگر هدايت با گفتن يك شهادتين، حاصل و تمام مى شد پس چرا هر روز كمينه ده بار در نمازهاي واجب ، باز از خداوند طلب هدايت مى نمائى و “اهدنا الصراط المستقيم “مى گوئي ؟! اين نشان مى دهد كه هدايت يك فرايند دائمى است كه هرلحظه بايد …
نظر سنجى
امروز نظر سنجى ،پاي ثابت بسياري از حركت هاي اجتماعى است.مراجعه به آراء مخاطبان،از اين نظر اهميت پيدا مى كند كه آنچه براي آنهاست،به گونه اي باشد و آماده شود كه رضايت آنان را فراهم آورد.نظر سنجى مى تواند در سه مرحله انجام شود:نخست،نظر سنجى پيش از توليد يا پديدآري …
تواضع و ابتكار
غرور بى مورد براي همه نكوهيده است اما براي عالمان نكوهيده تر! تواضع علمى در خور عالمان است نه تكبر وغرور. اولاً علمى كه موجب غرور شود هم عالم را تباه مى كند هم علم را.زيرا مردم نسبت به كسانى كه به ديده حقارت به آنان مى نگرند احساس تنفر …
ويراستارى
زيبائى آثار نوشتاري و هنرى در گرو ویرایش آنهاست.ويرايش یا ویراستاری واژه اى نو از اسم مصدر “ويراستن ” به معناي اصلاح و تصحیح در امور نوشتاری است. همچنين به فرایند انتخاب و آماده‌سازی محصولات نوشتارى، دیداری، تصویری، شنیداری، و رسانه اي مورد استفاده در انتقال اطلاعات می‌گویند. در فرایند ویرایش ممکن است تصحیح، تلخیص ،ساماندهی، و بسیاری تغییرات دیگر به قصد …
مرجعيت علمى
آب از سرچشمه بايد خورد/ميوه را از شاخه بايد چيد/نور از خورشيد بايد خواست/راه را در جاده بايد رفت/ نزد عالم درس بايد خواند/هر سوالى نزد اهل ذكر بايد برد…/راه جز اين نيست،تا روى بر اوج،تا رسى بر قله دانش… هيچ عاقلي براي تعليم خط نزد بي سوادان نمى رود …
ادبيات وزين
همانطور كه بوم و رنگ و قلم براي نقاش شدن كافى نيست، قلم و كاغذ و كلمه براي نويسنده شدن،كفايت نمى كند. نقاش ماهر با ذهن تصوير ساز خويش چنان هنرمندانه رنگ ها را به كار مى گيرد و نقش پردازي مى كند و به تصوير روح مى بخشد و …
نظم ساختارى
همه مواد اوليه براى تهيه يك غذا فراهم است اما تا مهارت يك آشپز خوب نباشد يك غذاى خوب و لذيذ و سالم با يك تزئين زيبا و چشم نواز كه دهان ها را آب بيندازد، فراهم نمى آيد! ناآشپزها نه تنها غذاى خوبى آماده نمى كنند بلكه آن مواد …
امانت دارى
امانت داري در پژوهش هاي علمى به اين است كه منشأ تمامى نقل قول ها ذكر شود؛هر مطلبى كه از جائى و يا كسى گرفته شده با ذكر نام و مأخذ آورده شود؛در كلام ديگران،دخل و تصرفى نشود ؛ اگر سخنى مورد نقد قرار مى گيرد سخن ناقد و مطلب …
مخاطب شناسى
تنى چند از رندان و شوخان ،عزم كردند كه حكيم نابينائى را دست اندازند و مزاح كنند! او را به مجلس نسوان بردند و گفتند اينجا مجلس رجال است و شما در فوايد تعدد زوجات سخن بگوئيد! او نيز چنين كرد، در حال نسوان بر او شوريدند و هريك با …
پژوهش و تحقيق
جستجوست كه طلاجويان را به معدن طلا مى رساند و حقيقت جويان را به حقيقت! در سايه پژوهش و تحقيق ، پژوهشگران و محققان به يافته هاي جديد، دانش نو ، حقايق پنهان و واقعيات امور پى مى برند؛ با پژوهش است كه محققان،از فرضيه ها به نتايج مى رسند …
انديشه ورزى
انسان در پرتو “انديشه ورزى”است كه انسان شده است! تفكر،همان كوشش و جولان فكر و انديشه به اقتضاي عقل و خرد است كه حركت از مجهول به سوى معلوم است و سبب شناخت و معرفت مى شود.اين رهپوئى در مشهد عقل، صورت مى پذيرد.عقل چراغ تابانى است كه در پرتو …
ارزشيابى مستمر
خوش بوَد گر مَحَك تجربه آيد به ميان…تجربه،آزمون، ارزيابى و ارزشيابى است كه حقيقت ادعاها را مشخص مى سازد.تا در ترازوي نقد و ارزشيابى قرار نگيريد معلوم نيست آنچه ادعا مى كنيد با حقيقت همراه باشد.ارزشيابى ،يكى از اصول مهم در فرايند آموزش است.ارزشيابى به منظور شناخت توانايي و زمينه هاي …
روش هاي نوين
سرعت تحولات اجتماعى،نوآوري هاى علمى و فناوري هاي نوپديد در زمان ما به گونه اى است كه بعضاً جوامع آموزشي تربيتى از آن عقب مى مانند.اين تحولات و نوآورى ها،بر روش هاي آموزشي تأثير مى گذارد و اگر مربى خود را به آنها نرساند و روش هاي خود را روزآمد …
تربيت مربيان روز
والدين براي فرزندان خود به دنبال بهترين ها هستند و به قدر توان در اين راه مى كوشند:بهترين غذا،بهترين پوشاك، بهترين آموزشگاه،- و مهمتر از همه- بهترين مربيان…آري، مربيانى كه از فرزندان آنها ،شخصيت هائى برجسته و مورد افتخار براي خانواده و اجتماع بسازد.خود اين مربيان در كجا بايد ساخته و پرداخته …
تفاوت هاي فردى
يكي از چالش هاي مهم در كار مربيان،وجود تفاوت هاي فردى شاگردان است.اگر چه در يك كلاس نوعاً مشتركاتى چون سن ، جنس ، زبان ، جامعه ، مليت و …وجود دارد اما تفاوت‌های زیادی هم با یکدیگر در بهره هوشي،خاستگاه طبقاتى و ويژگى هاى خانوادگى، قُواي جسمانى و شرايط روانى …
تربيت مربيان روز
والدين براي فرزندان خود به دنبال بهترين ها هستند و به قدر توان در اين راه مى كوشند:بهترين غذا،بهترين پوشاك، بهترين آموزشگاه،- و مهمتر از همه- بهترين مربيان…آري، مربيانى كه از فرزندان آنها ،شخصيت هائى برجسته و مورد افتخار براي خانواده و اجتماع بسازد.خود اين مربيان در كجا بايد ساخته …
درك زمان و شرايط
مقايسه مكتب خانه هاي قديم با مدارس جديد ؛مقايسه كتاب هاي درسي آن زمان با اين زمان؛ معلمان آن دوران و مربيان اين دوران ؛ابزارهاي آموزشى و روش هاى تدريس و…اختلاف شديدى را نشان مى دهد كه عاملش تغيير زمان و شرايط متفاوت دو دوره است.در شيوه هاي گذشته ،مطلبي …
اهتمام به هدايت
هيچ انسان با انصاف و شريفي را پيدا نمى كنيد كه نسبت به همنوعانش بي تفاوت باشد.بتواند كسي را كمك كند اما از كمك دريغ ورزد؛اگر كسي را در معرض افتادن به چاه ببيند، بى اعتنا عبور كند؛ فردى را توانخواه بيابد و به او توان نبخشد؛ او را نسبت …
دوگانه علم و عمل
اگرچه علم، ذاتاً نور و روشنائى است اما كمال علم در عمل به آن است.اگر با تلاش و كنكاش و پژوهش توانسته باشيد فرمول توليد يك دارو را بدست آوريد، به توفيق بزرگى دست يافته ايد اما تا در لابراتوار آن را توليد نكنيد اين توفيق،كامل نيست و تا بيماري …
رشد شخصيت اخلاقى
فرزندان شما چون موم در قلمرو دستان شما قرار دارند؛بنگريد كه آنان را به چه شكلى در مى آوريد و چه تنديسى از آنان مى سازيد! ديوئى از نظريه پردازان مشهور تعليم و تربيت گفته بود شما ده نوزاد را به من بدهيد و بگوئيد مى خواهيد آنها چكاره شوند …
شكوفائى فطرت ها
محور آموزش و تربيت ،بايد بر ستون بنيادين فطرت انسانى نهاده شود،هرگونه انحراف از فطرت،نه پايدار است و نه سازگار با نهاد انسانى.انسان زيبائى و راستى را دوست دارد و با نهاد او عجين است، نهاد انسانى با زشتى و دروغ مخالف است و آنها را بر نمى تابد.هرگونه آموزش و …