راز غيبت امام از مردم چيست و غيبت به چه معناست؟ وقتى امامت ، به دوازدهمين امام يعنى حضرت مهدى(ع)، فرزند امام حسن عسكرى(ع)رسيد، طبق برنامه الاهى ،غیبت ايشان مطرح شد.يازده امام پيشين كه بين مردم،ظاهر بودند و مأموريت پيشوايي و هدايت را اينگونه انجام مى دادند، به دست حاكمان ظالم،به شهادت رسيدند؛ اما اين امام بايد براي ماموريت بزرگى كه بر دوش دارند، غيبت اختيار كنند تا ظالمان نتوانند ايشان را به شهادت برسانند. غيبت در لغت به معنای پنهان شدن از دیدگان است و غایب به کسی گفته می شود که ظاهر نیست.حضرت مهدى (ع) به امر خداوند زندگی مخفی دارد و این زندگی تا زمانی که خداوند بخواهد ادامه خواهد داشت. نقطه پایانی غیبت امام زمان(عج) دوره ظهور است که زمان آن مشخص نیست. این زندگانی پنهانی به یک دوره کوتاه‌مدت با نام غیبت صغری و یک دوره طولانی مدت با نام غیبت کبری تقسیم می شود١. مقصود از غيبت،ناشناخته بودن آن حضرت است؛ يعنى مردم او را نمى بينند يا می‌بینند اما نمی شناسند؛چنانكه طبق روايات ايشان هرساله در مراسم حج حاضر مى شوند و مردم نیز او را می بینند ولی نمی شناسند(يرونه و لا يعرفونه)٢.لذا چه زيبا گفته اند غيبت امام، عدم ظهور است نه عدم حضور…
باور به غیبت امام قائم،ریشه در احادیث رسیده از پیامبر(ص) و امامان دارد. در برخی از این احادیث به دو مرحله غیبت کوتاه و بلند تصریح شده است. از سوی دیگر زندگی و ارتباط محدود امامان پیش از او در سامراء نيز زمینه ساز این اندیشه بود که امکان دارد امام در دسترس نباشد و ارتباط او با شیعیان از طریق نمایندگان خاص و یا نامه نگاری(توقيعات) باشد. چنانچه موضوع وکالت از زمان امام هفتم شکل گرفته بود که مدتی از عمرش را در زندان گذرانده بود و ارتباط مردم از طريق نمايندگان امام انجام مى گرفت.ظاهر نبودن هرگز به معناي عدم فايده امام نبوده و نيست زيرا پيامبران و امامان، حجت الاهى هستند و چه ظاهر و چه غائب، ماموريت هدايت خلق را انجام مى دهند.پيشتر نيز برخى پيشوايان الاهى چنين غيبت هائي را داشته اند كه شيخ صدوق در كتابي كه به دستور خود امام نوشته است،اين گونه غيبت ها را شرح داده است٣. لذا در روايات، بهره ورى مردم از ايشان در دوران غيبت، به بهره ورى مردم از خورشيد،هنگامى كه ابرها آن را پوشانده باشند، تشبيه شده است٤…
غيبت امام زمان (ع)هماره مورد سوال كسانى بوده و از فلسفه آن پرسيده و مى پرسند و چه بسا موجب سرگشتگى و حيرت افرادى شده است.غيبت امام،يك امر الاهى بوده و همه اسرار و علل آن بر ما روشن نیست؛ چنان که در برخی روایات، حکمت اصلی غیبت امام، از رازهای خدا دانسته شده که پس از ظهور آشکار خواهد شد٥.با این حال در روایات بر چند موضوع تاکید شده است:حفظ جان امام٦؛ امتحان و آزمایش مردم تا ثابت قدمان از سست پيمانان جدا شوند٧؛فراهم نبودن زمینه سیاسی و اجتماعی برای جهانی شدن اسلام و ديگر: نبودن بیعتی بر عهده ایشان با احدی از ظالمین تا هنگام ظهور٨.به نقل برخی روایات، پیشواى دوازدهم، هیچ حکومت ستمگری را حتی از روى تقیه، به رسمیت نمى شناسد. او مامور به تقیه از هیچ حاکم و سلطانى نیست و تحت حکومت و سلطنت هیچ ستمگرى در نخواهد آمد و احکام دین خدا را به طور کامل و بى هیچ پرده پوشى و بیم و ملاحظهاى اجرا می نمايد. آن حضرت، غایب است تا وقتی قیام می کند، عهد و پیمان و بیعت هیچ حاکم و حکومتی بر عهده‌اش نباشد٩…
دوران غيبت كبرىٰ، دوران آزمون هاي دشوار و فتنه هاي گوناگون است ؛دوران جولان ظالمان و ستمگران است؛ بر معتقدان به امامت امام مهدی (ع)، بسيار سخت خواهد گذشت و به سبب طولانی شدن دوران غیبت کبرىٰ ،افراد زيادى در امامت آن حضرت دچار تردید خواهند شد. شیخ صدوق در روایتی از امام صادق (ع) نقل می‌کند که غیبت امام دوازدهم (ع) آزمایشی برای شیعیان است، تا آنجا که گفته می‌شود از دنیا رفته یا نابود شده است و یا اینکه (دانسته نیست) در کدام مكان به سر می برد در حالی که چشم های مومنین برای او اشکبار است١٠.اما آنان كه از اين آزمون ها سربلند بيرون آيند و منتظر واقعى امام باشند به كسانى تشبيه شده اند كه در كنار پيامبر(ص) در جنگ ها ، مجاهده كرده باشند.امام حسین (ع) فرمود: “حضرت مهدی دارای غیبتی است که گروهی در آن مرتد می شوند و گروهی ثابت قدم می مانند و اظهار خشنودی میکنند.افراد مرتد به آنها می گویند این وعده کی خواهد بود اگر شما راستگو هستید؟ ولی کسی که در زمان غیبت در مقابل اذیت و آزار و تکذیب آنها صبور باشد ، مجاهدی است که با شمشیر در کنار رسول خدا (ص) جهاد کرده است”١١…