بلای جنگ، دردناک ترین رویداد برای بشریت در طول تاریخ بوده است که با کشتار و خرابی و آوارگی و جراحت و معلولی و هزاران آسیب دیگر اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و تربیتی و …همراه بوده است. با پیشرفت تکنولوژی ، اثر تخریبی جنگ ها به ویژه جنگ افزارهای نوین اتمی و شیمیائی صدها برابر بیشتر شده است.بعد از جنگ جهانی دوم در سده گذشته که مخرب ترین جنگ در تاریخ بشری بود، به امید پایان بخشیدن به این جنگ ها، سازمان ملل متحد با اراده کشورها تاسیس شد تا با همفکری و همیاری یکدیگر مانع بروز جنگ شوند؛ اما عفریت جنگ به خاطر زیاده خواهی مستکبران و کاسبان جنگ، هر از چندگاهی دوباره منطقه یا مناطقی از جهان را به آتش کشیده و آثار ویرانگر آن ملیون ها نفر را به کام خود کشانده است. برای نمونه می توان به گزارش دانشگاه «براون» در خصوص جنگ‌های آمریکا بعد از یازده سپتامبر ۲۰۰۱ اشاره کرد که دست کم ۳۷ ملیون نفر در خاورمیانه آواره شده اند که این بجز میزان خسارات جانی و مالی و فرهنگی بوده است.همچنین جنگ‌های آمریکا منجر به آواره شدن ساکنانی در بورکینافاسو، کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد، جمهوری دموکراتیک کنگو، مالی و نیجریه شده است.بعضی از آخرین جنگ های سده چهارده جنگ در لیبی و یمن و عراق و سوریه و افغانستان بوه که خسارات آنها غیر قابل شمارش است…
متاسفانه این بلای خانمان سوز از سده گذشته به سده پانزدهم هم ورود کرده و ادامه یافته است و روزی نیست که اخبار غمناکی از آن در رسانه ها منتشر نشود. غول کریه جنگ و به عبغرت دیگر جنگ افروزان به طمع بلعیدن دلارهای نفتی زرسالاران مناطق نفت خیز، بهانه های واهی برای شروع یا ادامه جنگ می تراشند و جالب است که خود آنان در چهره صلح و پیگیری حقوق بشر و انسان دوستی ،آن روی دیگر خود را به نمایش در می آورند. در این فرایند طبیعتاً مردم نادیده گرفته شده و دین هم به حاشیه رانده شده است.فریادهای محافل دینی در طرد جنگ و آدم کشی نادیده گرفته شده حتی برای قطعنامه های سازمان ملل در پرهیز از جنگ و درگیری هم ارزشی نهاده نشده است.اگرچه ممکن است پای بعضی متولیان خشونت طلب دینی هم در بعضی از این جنگ ها نقش داشته باشد، اما نقشه و برنامه جنگ افروزان که پشت آنها هستند از دید صاحبنظران و تحلیل گران مخفی نمانده است.داعش ها ساخته و پرداخته همان مستکبرانی است که برای غارت ذخائر ملل مظلوم و بلعیدن دلارهای نفتی از هیچ جنایتی فروگذار نیستند.
ارائه قرائت های خشن از دین توسط افراط گرایانی چون وهابیان و صرف دلارهای نفتی برای ترویج این قرائت های خشن در گوشه و کنار جهان و راه اندازی جنگ های نیابتی و فریب افکار جوانان آرمان خواه و به میدان آوردن آنها _که همگی این کارها با روح دین ناسازگار است_از برنامه های محافل جنگ طلب در این سده نیز هست و هوشیارانه باید این نقاط را کور کرد.نباید اجازه داد جوانان در دام این نقشه های شوم گرفتارآیند و ابزار مطامع جنگ افروزان شوند.جهالت دینی، زمینه ساز خشونت های کور با نام دین است.هرچه کار فرهنگی در ارائه قرائت اعتدالی از دین بیشتر شود از خطر افراط گرایی دینی کاسته خواهد شد. نباید گذاشت امثال داعش از درون مساجد، سرباز گیری کنند.نباید تریبون های دینی را در اختیار افراط گرایان نهاد.نباید اجازه داد مطامع و نقش های وهابیان از طریق اغفال جوانان و کشاندن آنها به فعالیت های تندروانه عملی شود.باید حوزه های علمیه ای را که با دلارهای عربستان در افغانستان و پاکستان و کشورهای دیگر را به تعطیلی کشاند تا فجایعی چون طالبان و الشباب و القاعده و داعش و… مجال رشد و تحرک نیابند…
در این میان نقش عالمان و روشنفکران دینی بسیار خطیر است.روشنگری از طریق آموزش و سخنرانی و کتاب و رسانه و فضای مجازی در معرفی اسلام رحمانی بدون افراط و تفریط از لازم ترین اقدامات است.پدیده خشونت و افراط گرایی دینی گذشته از آنکه یک پدیده سیاسی و محصول توافق و قرارهای محسوس و نامحسوس قدرت ها و نهادهای بین المللی سلطه می باشد،یک پدیده دینی نیز هست. پدیده ای که با مستندات و محمل های مفسرانه دینی و توجیهات اجتهادی، رفتارها و کنش های خشونت بار گروه های افراطی را مشروعیت بخشیده و قابل ارتکاب می سازد وبا پوشش های کلامی و مستندات فقهی مورد حمایت تئوریکی قرار داده و مقبولیت سازی می کند و خاستگاه آن مدارس دینی است که فرزندان جوان و عصیان جو را آماده آدمکشی و حرکت های انفجاری و انتحاری می نماید. راه فرهنگی مقابله با این جریان ها، چنانکه گفته شد تبیین دیدگاه اعتدالی و هدایت بنیاد قران و سیره پیامبر و معصومین است که در نهاد خانواده و بعد هسته های آموزش دینی و رسانه ها توسط عالمان وارسته و روشن و بصیر به شرایط زمان و فرهنگ، برنامه ریزی شده و عملی می گردد و نسلی آگاه و مخلص و روشن را برای نشر فرهنگ دینی تربیت می نماید.