آزمون صبر

 

 

 

به گزارش قرآن، ایّوب (ع)از سلسله پیامبران ابراهیمی و در رديف داوود، سليمان ، يوسف ، موسى و هارون و از نیکوکاران بود١. او  الگوی صبر و استقامت در بلايا و بيمارى ها بوده و خداوند او را به سه صفت مهم عبودیت ، صبر و استقامت ، و بازگشت پیاپی به سوی خدا وصف کرده‌است(اِنّا وجَدنهُ صابِرًا نِعمَ العَبدُ اِنَّهُ اَوّاب١). ايوب(ع) از زمره رسولانى است كه قرآن از وحی به آنان‌ به‌ طور ویژه سخن گفته‌٣ و پيامبر(ص)نيز ماموريت يافت از هدايت هاشان پيروى نمايد٤.نامش چهاربار در قرآن ياد شده و صبر و بردباري‌ او در مقابل‌ بلايا شهرت‌ بسيار دارد و در آزمون صبر و پايدارى بر مصائبى چون داغ فرزندان ، ناراحتی های جسمانی و بيمارى هاى طولانى و دردآور، سربلند بیرون آمد و ذره اى زبان به شكايت نزد خلق نگشود٥ و به نقش شيطان در اين ابتلائات، اشاره نمود آنجا كه گفت: شيطان مرا به عذاب مبتلا نمود٦.صبر ستودنى “رحمه”،همسر ايوب نيز ستودنى است كه در همه اين مصائب همراه او بود و به او رسيدگى مى كرد و او را تنها نمى گذاشت…
 
بر اساس بعضى روايات ايوب از نعمت و ثروت زيادى بهره مند بود و بسيار عبادت و شكر گذارى مى نمود.شيطان به خدا گفت اين عبادت و شكر به خاطر فرزندان،نعمت ها و سلامتى است،اگر او در فقر و بيمارى افتد اين چنين شاكر نخواهد بود. خداوند براى آنكه اخلاص ايوب را نشان دهد او را مبتلا به بلايا و فقدان مال و ترك فرزندان و بيمارى سخت و طولانى نمود و مال و فرزندان و سلامتی را از او ستاند و با وجود همه اين بلايا، از بردبارى و شکرگزاری ایوب چيزى کاسته نشد و در همه مراحل از آزمون الهی،سربلند بيرون آمد و پوزه شيطان به خاك ماليده شد٧.ضمناً به فرموده امام صادق(ع) در زندگى ايوب، درسى است  براى مردم كه اگر به اين بلايا دچار شدند،صبر پيشه كنند چنانكه اولياى الاهى همچون ايوب هم به اين بلايا دچار گشتند و با صبر و شكر،پيروز بيرون آمدند٨. پاداش صبر او اجابت دعاهايش بود:”دعاى او را اجابت نموديم و سختى را از او برداشتيم(فَاستَجَبنا لَهُ فَکَشَفنا ما‌بِهِ مِن ضُرّ٩). خداوند به او دستور داد “پایش را بر زمین بکوبد تا چشمه آبی خنک بجوشد که هم برای شست و شوی تنش مفید و هم برای نوشیدن گوارا باشد١٠”. مکان چشمه را در سرزمین بیت المقدس ، سه میلی شهر « نوی » حد فاصل دمشق و طبریه در نواحی جولان دانسته‌اند١١…
 
پس از آن، خداوند همه بیماری‌ هایش را شفا داد، آنگاه فرزندانی که مرده یا بر اثر بیماری طولانی ایوب او را رها کرده بودند١٢به گردش جمع شدند و چنان پيش از بيمارى “همه خانواده و اهل بيت و فرزندان ترك كرده را به او رسانديم ١٣”.قرآن کریم هدف از بازگشت این مواهب را،نزول  رحمت الهی بر او و یادآوری به عابدان و خردورزان می‌ شمرد:(رَحمَةً مِن عِندِنا و ذِکری لِلعابِدین١٤)و(رَحمَةً مِنّا وذِکری لاِولِی الاَلباب١٥)…کتاب مقدس فعلى(مجموعه عهد عتيق )نیز در سِفْر ایوب به تفصیل سرگذشت ایوب را آورده ١٦؛ امّا به نبوت وی اشاره‌ای نکرده‌ است. در اين كتاب نسبت هاى ناروائى به پيامبران حق داده كه انسان شرم مى كند آنها را بيان كند مانند اينكه گناهان ايوب(ع) بود كه موجب بيمارى اين پيامبر خدا شد و نسبت دادن زنا به پيامبر خدا داوود(ع)و نامشروع بودن تولد پيامبر خدا سليمان(ع) و كشتى گرفتن يعقوب با خدا وشراب نوشي بعضى پيامبران و … كه نشان از تحريف اين كتب آسمانى دارد و جداگانه بايد به آن پرداخت…
 
ايوب پيامبر در سرزمين شام در محلى به نام بَثنَه در ميان بنى اسرائيل مى زيست كه به انحراف گرائيده بودند و او مردم آن سرزمين را به خداي يكتا فرا مى خواند اما جز اندكى دعوتش را ننيوشيدند. او بر اثر كشاورزى و دامدارى از تمكن بالايي برخوردار بود اما همه تلاشهایش براساس عدالت بود: حقوق الهی و حقوق مردم را ادا می‌کرد و همواره نعمت‌ های الهی را شكر می‌نمود و هرگز امور مادی او را از عبادت الهی باز نداشت، اگر در انجام دو کار ناگزیر می‌ شد، آن را که برای بدنش دشوارتر و خشن‌تر بود برمی‌گزید، و همواره در کنار سفره‌اش يتيمان حاضر بودند و به مستمندان رسیدگی می‌کرد و آن چه از وظایف و مسؤولیت‌ های دینی و انسانی بود، همه را به گونه شایسته انجام می‌داد و دمى از دعا باز نمى ايستاد و همين دعاها بود كه نهايتاً موجب بهبودى و رهائى اش از بيمارى ها و بلايا و مصائب گرديد: “و ایوب را یاد کن هنگامى که پروردگارش را ندا داد که به من آسیب رسیده است و تویى مهربان ترین مهربانان ؛پس دعاى او را اجابت نمودیم و آسیب وارده بر او را برطرف کردیم و کسان او و نظیرشان را همراه با آنان مجددا به وى عطا کردیم تا رحمتى از جانب ما و عبرتى براى عبادت کنندگان باشد(وَ أَيُّوبَ إِذْ نَادَىٰ رَبَّهُ أَنِّي مَسَّنِيَ الضُّرُّ وَأَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ * فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَكَشَفْنَا مَا بِهِ مِنْ ضُرٍّ وَآتَيْنَاهُ أَهْلَهُ وَمِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِنَا وَذِكْرَىٰ لِلْعَابِدِينَ)١٧…
————————
١.انعام/٨٤.    ٢. ص/٤٤.   ٣.نساء/١٦٣.  ٤.انعام/٩٠.    ٥.انبياء/٨٣و٨٤؛ص/٤١و٤٤.   ٦.ص/٤١.  ٧.علل الشرایع، ج‌۱، ص‌۹۵.خصال،،ص٣٩٩.   ٨.الخصال، ص‌۳۹۹-٤٠٠.    ٩.انبیاء/۸۴.    ١٠.ص/٤٢. ١١.مروج الذهب،ج١،ص٤٥؛.   ١٢.المیزان، ج‌۱۷، ص‌۲۱۰.    ١٣.انبیاء/۸۴؛ ص/۴۳؛ تفسیر قمی، ج‌۲، ص‌۲۴۳.  ١٤.انبیاء/سوره۲۱، آیه۸۴.   ١٥.ص/۴۳.   ١٦.عهد عتيق،سفر ايوب،باب٥و١٢.    ١٧.انبياء/٨٣و٨٤.
 
 
 

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *