سليمان بن داوود، از پیامبران بزرگی بود كه هم مقام نبوّت داشت و هم دارای حكومت بی نظیر و بسیار وسیعى بود كه تا كنون براي هيچكس وجود نداشته است.نسبش با يازده واسطه به حضرت يعقوب مى رسيد و نامش هفده بار در قرآن آمده:”ما، سلیمان را به داوود بخشیدیم، چه بنده خوبی! زیرا همواره با خدا ارتباط داشت و به سوی خدا بازگشت می‌كرد و به یاد او بود١”. به گزارش قرآن، نيروى باد در تسخير او بود و جنيان در خدمت او بودند و هركار فوق العاده اى را كه مى خواست بدون تخطى،انجام مى دادند٢، پرندگان در خدمتش بودند و خداوند زبان آنان را به او آموخت .خود او گفت:” ما زبان پرندگان را آموخته ايم و از هر چيزى به ما داده شده است كه براستى موهبتى آشكار است٣”.سخن گفتن او جالب با هدهد و مورچه در سوره نمل گزارش شده است.در ميان وزرا و مشاورانش كسانى مثل آصف بن برخيا بودند كه با اتكا به علم و قدرت الاهى مى توانستند در يك چشم برهم زدن،تمامى تخت و تشكيلات حكومتى بلقيس پادشاه كشور آفتاب و خود او را از فرسنگ ها دورتر، نزد سليمان(ع)حاضر كنند٤. سليمان(ع) با چنين حشمت و شكوهى،پادشاهى مى كرد و مردم را به توحيد و عبوديت ،هدايت مى نمود…
حضرت سلیمان(ع)با اين كه پيامبری صاحب قدرتى شگفت و حشمتى فوق العاده و پادشاهى بى نظير بود، اما لباسى كم بها مى پوشيد، و شب ها تا صبح از خوف خدا مى گريست، و غذايش را از فروش حصير و بوريايى كه با دست خود مى بافت، تهيه مى نمود.او نيز مورد آزمون الاهى قرار گرفت:”و قطعاً سليمان را آزموديم و بر تخت او جسدى بيفكنديم؛ پس به توبه باز آمد و گفت: پروردگارا، مرا ببخش و مُلكى به من ارزانى دار كه هيچ كس را پس از من سزاوار نباشد، در حقيقت، تويى كه خود بسيار بخشنده اى٥”. او اگر درخواست قدرت از خدا مى كرد، صرفا براى غلبه بر پادشاهان كافر بوده است٦.او با بهره گیری از این قدرت، معابد بزرگی ساخت و مردم را به عبادت خدای یكتا ترغیب نمود و برای پذیرایی از لشكریان و مستضعفان، امكانات وسیعی در اختیار داشت و در برابر این همه مواهب، شاكر بود و هماره از خداوند توفيق شكرگزارى نعمت هاى بيكران او را درخواست می نمود و مى خواند: “رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ…٧” و نعمت ها را وسيله ى آزمايش خویش برای سنجش شکرگذاری یا کفرانش مى دانست(هذا مِنْ فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ٨)…
داستان مرگ سليمان(ع) نيز درس آموز است،اين امير بى قرينه و پر جلال و شكوه وقتى از طريق فرشته مرگ (ملك الموت)دریافت كه مرگش فرا رسيده و هيچ مهلتى به او داده نمى شود، تنها توانست به خدا عرض كند: خدایا! مرگ مرا از جنّیان بپوشان، تا هم بنای ساختمان مسجد را به پایان برسانند و هم انسانها بدانند كه جنّ‌ها علم غیب نمی دانند.سلیمان(ع)به محراب و محل عبادت خود بازگشت و در حالی كه بر ايوان قصر خود ایستاده و بر عصایش تكیه داده بود، از دنیا رفت. مدّتی به همان وضع ایستاده بود و جنّ‌ها به تصوّر این كه او زنده است و نگاه می‌كند، كار می كردند. سرانجام موریانه‌ای وارد عصای او شد و درون آن را خورد. عصا شكست و جنازه سلیمان (ع)از ناحیه صورت به زمین افتاد.آنگاه همه فهمیدند كه او از دنیا رفته است٩.از آن پس جنّ ها از موریانه ها تشكّر و قدردانی می كنند، چرا كه پس از اطلاع از مرگ سلیمان ـ علیه السلام ـ دست از كارهای سخت كشیدند!١٠…
امام کاظم(ع)فرمود: در عهد سليمان بن داود(ع) مردم گرفتار خشكسالي سختي شدند. پس به آن حضرت شكايت برده از ايشان خواستند كه طلب باران كند. سليمان عليه السلام فرمود: بعد از نماز صبح براي طلب باران بيرون خواهم رفت. چون نماز صبح را خواند به همراه مردم بيرون رفت.در راه مورچه اي را ديد كه بر دو پاي خود ايستاده دست به آسمان برداشته است و مي گويد: پروردگارا ما نيز از آفريدگان تو هستيم و از روزي تو بي نياز نيستيم. ما را به سبب گناهان آدميان هلاك مفرما. در اين هنگام سليمان به مردم گفت: برگرديد كه به سبب موجوداتي جز شما باران داده شديد. پس در آن سال چنان بارشي داده شدند كه هرگز مانند آن را به خود نديده بودند١١. اميرمومنان (ع)در تذكر به مرگ و آمادگى براى آن، سليمان(ع)را مثل زدند كه از او قدرتمندتر كسى نبوده ولى نتوانست مرگ را تأخير بيندازد١٢.امام صادق(ع) هم به حسابرسى دشوار حاكمان اشاره نموده و فرمود: حضرت سليمان(ع) به سبب پادشاهى دنيا، بعد از همه پیامبران داخل بهشت خواهد شد١٣.بيت المقدس را او ساخت و قبرش نيز در بیت لحم،در فلسطین در کنار قبر پدر بزرگوارش قرار دارد١٤…
————————
١.ص/٣٠. ٢.سبأ/١٢-١٣؛انبياء/٨١؛نمل/١٦-١٨. ٣.نمل/١٦. ٤.نمل/٢٠-٤٤. ٥.ص/٣٣و٣٤. ٦.ارشاد القلوب (ترجمه سلگى)٤٢٠/١. ٧.تفسير نور٩/٤٢٨. ٨.نمل/٤٠. ٩.بحارالانوار١٤/ ۱۴۲-۱۴۱. ١٠.سبأ/۱۴. ١١.بحارالأنوار٢٦٠/٦١. ١٢بحارالأنوار٧٠/١٤. ١٣.حيوة القلوب مجلسى٩٦٦/٢. ١٤.معجم البلدان٥٢٢/١.