در اواخر سده دوازدهم و اوائل قرن سیزدهم قمرى در منطقه نجد عربستان توسط محمد بن عبدالوهاب فرقه اى به وجود آمد كه همه مسلمين جز خودشان را به نوعى مشرك و كافر خواند و با اتكا به زور و پول و قدرت آل سعود بر قبله مسلمين مسلط شده و تبليغات وسيعى را در مورد فرقه خويش در اقصى نقاط عالم ترتيب داده و فتنه هاي بسيارى چون القاعده و طالبان و داعش و…را در جهان ايجاد نمودند و با خشونت ها و ماجراجوئى هاى بسيار، تصوير بدى از اسلام را در قرن بيست و يكم به نمايش گذاشتند. پیروان این فرقه وهابی ناميده مى شوند.وهابیان در فقه، تابع احمد بن حنبل هستند و پیشوایان فکری آنها، ابنتیمیه، ابن قیم و محمد بن عبدالوهاب مى باشند.بنابر آموزه هاي آنها توسل به غير خدا و شفاعت خواستن از آنها و زیارت قبور اولياي الاهى و ساخت بنا و مقبره و گنبد بر مزارشان، حتی پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین، حرام و تبرک به مشاهد مشرفه و آثار بر جای مانده از ایشان، بدعت و مستلزم شرک است. وهابیان پس از تسلط بر عربستان، به تخریب آثار بر جای مانده از صدر اسلام و بیشتر مکان‌های محترم و مقدس مسلمانان از جمله تخریب قبور چهار امام در بقیع پرداختند١.
ابن تيميه در قرن هشتم با آنكه خود را حنبلي مى ناميد اما عقائدي را در اصول و فروع دين ابراز كرد که پیش از آن در هیچ یک از مذاهب اسلامی وجود نداشت٢. فقهای بزرگ اهل سنت آن زمان اقوال وی را مردود و محکوم دانستند و بسیاری از علمای دینی در بلاد اسلامی با او مخالفت کردند. برخی او را کافر دانسته و برخی دیگر خواستار حبس او شدند و افكارش تا قرن دوازدهم رونقي نيافت٣؛ تا اينكه محمّد بن عبدالوهّاب نجدی به احیای نظریه‌های او پرداخت و ابن سعود حاكم نجد افكار او را پذيرفت و قرار همكارى گذاشتند؛سپس با لشكركشي به شهرهاي بسيار و كشتارهاي فراوان و كافر خواندن غير خود آيين خود را گسترش دادند و در عربستان رسميت دادند . پس از تجزيه امپراطوري عثمانى،عربستان به آل سعود واگذار شد و آل سعود هم رهبرى مذهبى را به عبدالوهاب سپردند تا افكار افراطي خود را نشر دهد و از آن پس تا كنون رهبري سياسي با آل سعود و فرزندان او و رهبرى مذهبى با محمدبن عبدالوهاب و اخلاف اوست…
آنها با تفسير نادرستى كه از مفهوم توحيد و شرك پيدا كرده اند تنها خود را موحد شمرده و هركس را كه چنين اعمالى انجام دهد را مشرك مى خوانند: توسل به انبيا و اولياي خدا حتى رسول خاتم(ص)، سخن گفتن با ارواح مردگان حتى انبياء و صالحان ، نذركردن براى آنها و ساختن بنا و مسجد بر قبورشان، از غير خدا چيزى خواستن و شفاعت طلبيدن،جشن گرفتن برای میلاد پیامبر اکرم(ص)، گریه بر اموات،سوگند دادن خداوند به حق انبیاء، گريه بر اموات و… جالب است دانسته شود كه در بررسي آثار مكتوب آنها به اين مطالب بر مى خوريم:خداوند جسمانی است و منزه از امور جسمانی نیست٤؛خداوند هر شب از آسمان به زمین می‌آید٥؛ خداوند دارای تمامی اعضای انسانی است، به غیر از ریش و عورت٦.خداوند هروله می‌کند(نيم دو راه مى رود)٧؛ حضرت نوح(ع) نخستین پیامبر است٨؛ خدا را در آخرت می‌توان دید٩؛پیامبران تنها در مقام بيان احكام و تبليغ معصوم هستند و در موارد ديگر ممکن است گناه کنند و خلاف آیین خویش گام بردارند١٠…
وهابیان به سال ١٢٢١ق به تخريب قبور چهار امام كه ذريه رسول خدا و مورد احترام همه مذاهب اسلامى بودند پرداخته و به نجف هم به قصد تخريب حرم حضرت على(ع) حمله كرده و پيشتر نيز به تخريب حرم امام حسين(ع) در سال ١٢١٦ق پرداخته و ضريح و اشياي قيمتى آن را سرقت و تعدادي از زائرين حرم را كشته و زنان آن شهر را اسير كرده بودند.همه اين اعمال و مظالم و تفرقه انگيزى در ميان مسلمين،حركت در جهت خواسته هاي اجانب و استعمارگران بوده كه امت اسلام را پاره پاره كنند و به دست خودشان،آنها را نابود نمايند.فتنه انگيزى ها و شرارت هاي آنها با تكيه بر دلارهاي نفتى در دهه هاي گذشته از طريق ايجاد و حمايت گروه هاي به اصطلاح جهادى چون القاعده و داعش كل منطقه را به آتش كشيده صدها هزار مسلمان را قتل عام نموده و بي خانمان ساخته اند و هر روز فتنه جديدى در گوشه هائى از خاور ميانه برپا مى كنند كه حمله به يمن و جنايات بيشمارشان در اين كشور نمونه اى از آن است و با همه اين جنايات و انحرافات داعيه خادم الحرمين الشريفين نيز دارند…
———————
١. أمین، کشف الإرتیاب/۷-۱۲(ترجمه به فارسي با نام وهابى ها توسط سيدابراهيم سيدعلوى؛ ربانی، فرق و مذاهب کلامی/١٨١. ٢.سبحانی، بحوث فی الملل و النّحل٣٣١/٤. ٣. رضوانی، وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت/۵۷-۴۳. ٤. ابن تیمیه حرانی، التاسیس فی رد اسس التقدیس١٠١/١. ٥.ابن تیمیه، مجموع الفتاوی٦١/٥. ٦. ابن تیمیه، العواصم من القواصم/۲۱۰. ٧.فتاوی اللجنه الدائمه للبحوث و الافتاء١٩٦/٣، فتوای شماره ۹۶۳۲. ٨. مشکور، فرهنگ فرق اسلامی/٤٥٩. ٩.منهاج السّنّة النبویة/۲-۱ ،۲۱۵ و ۲۱۶. ١٠ همان٢٢٦/١-٢٢٨.