اميد سرمايه زندگى است؛ بدون اميد مشعل زندگى خاموش است و افق ، تاريك و آينده مبهم و انتظار براي فردا، پوچ! نبايد گذاشت كه وجود انسان ها از اميد، تهى گردد.قرآن، از کسانی که امید به رحمت خداوند ندارند، با تعبير گمراه ياد کرده است١؛امام سجاد(ع) فرمود: نا اميدى، از گناهان كبيره است٢؛پيامبراكرم(ص) فرمود:امید براي امت من مایه رحمت است و اگر امید نبود هیچ مادري فرزندش را شیر نمی داد و هیچ باغبانی درختی نمی کاشت!٣.يعقوب پيامبر به برادران يوسف كه از كردارهاي زشت خود شرمنده و مأيوس بودند،گفت: “فرزندانم،از رحمت الاهى مأيوس مباشيد كه جز كافران كسي از رحمت خدا مأيوس نشود”٤.اميدبخش ترين سخن به انسان هاي خطاكرده را خداوند در قرآن فرموده است كه : “اى كسانى كه بر خود زياده روي و ستم روا داشتيد[و دچار خطا و گناه شديد]، از رحمت الاهى نوميد مباشيد كه خداوند همه گناهان را خواهد بخشيد زيرا خداوند آمرزنده مهربان است”٥…
اميد، انتظار وقوع رويدادها و تقديرات مسرّت بخش در آينده است كه با کلید واژه های «امل»، «رجاء»، «طمع»، «عسی»، «لعل»، «تمنی» و جمله هایی که مفید این معناست،در قرآن آمده است. خداوند ،اميد به خدا و ياري او در مشكلات،مقايسه جالبي را بين مجاهدان و كافران در نبرد مطرح مى فرمايد، بدين شكل كه هر دو گروه متحمل سختى ها مى شويد اما شما يك برگ برنده داريد كه آنها ندارند و آن اميد به نصرت خداست: “ولی شما امیدی از خدا دارید که آنها ندارند”!٦؛ اين موضوع برای تقویت روحیه و پایداری مجاهدان و استقامت آنها در نبرد بسيار موثر و امیدآفرین است:”مؤمنان را (بر مقاومت و پايدارى در جهاد) تشویق نما! اميد است خداوند از قدرت كافران جلوگيرى كند و خداوند قدرتش بيشتر، و مجازاتش دردناك تر است”٧. اين اميد است كه منشأ تكاپوها و تلاش هاى انسان ها مى شود و آنها را به حركت در مى آورد كه برنامه هاي خود را با اين رهتوشه به سرانجام موفقيت آميز، برسانند:”پسرانم! بروید، و از یوسف و برادرش جستجو کنید و از رحمت خدا مأیوس نشوید که تنها گروه کافران، از رحمت خدا مأیوس می‌شوند! “٨.
انسان معارفى، كه هم خود اميدوار است و هم مشعل دار اميد براي مردم است، از پمپاژ كردن اين اميد در جامعه با سخنان و رفتار سرشار از توكل خود ، لحظه اي باز نمى نشيند. يك منبع بزرگ اميد، كه انسان را هماره به تحول و تغيير در امور، اميدوار مى سازد، موضوع دعا و نيايش است كه كليد گشايش هاي بزرگ است :”اگر بندگانم، سراغ مرا از تو گرفتند، [به آنها بگو] همانا من نزديك هستم و دعاي دعا كننده را اجابت مى نمايم! پس بايد مرا بخوانند و از من طلب اجابت كنند و به من ايمان بياورند تا به راه درست راهنمايي شوند”٩. زكرياي پيامبر در اوج يأس از فرزند دار شدن در پيري خود و همسرش،مأيوس نشد و دست به دعا برداشت و خدا هم اميد او را تحقق بخشيد:” ما هم دعای او را پذیرفتیم، و یحیی را به او بخشیدیم و همسرش را (که نازا بود) برایش آماده (بارداری) کردیم چرا که آنان (خاندانی بودند که) همواره در کارهای خیر بسرعت اقدام می‌کردند و در حال بیم و امید ما را می‌خواندند و پیوسته برای ما (خاضع و) خاشع بودند”١٠.
شخصى از امام باقر(ع) از اميد بخش ترين آيه قرآن پرسيد؛ آن حضرت به آيه اى از قرآن اشاره فرمودند كه در موضوع مقام شفاعت پيامبر(ص)است كه خداوند به ايشان مى فرمايد يك خط اعتباري بي نهايت در اختيارت گذاشتيم تا هر كه را بخواهى شفاعت كنى تا آنجا كه راضى و خشنود شوي( وَ لَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضى)١١. كسي كه خود را جزو امت پيامبر مى شمرد با باور شفاعت ،اميد درخشانى، جانش را روشن مى كند كه مشمول شفاعت كريمانه آن سرور خواهد بود و اين شفاعت حتى براي اهل بيت آن حضرت و حضرات امامان هم وجود دارد؛ و اين شگفت نيست زيرا و حتى مومنين هم وجود دارد و هر مومن نيز مى تواند جماعتى را شفاعت كند. امروز كه در سايه سار امامت و ولايت فرزند رسول الله، حضرت بقية الله هستيم به شفاعت آن دردانه وجود كه جلوه رحمانيت خدا و داراي مقام شفاعت است، چشم اميد داريم و در پرتو اين اميد، با نشاط و با قدرت، به زندگى ادامه مى دهيم!
———–
١.حجر/٥٦. ٢.صحيفه سجاديه/٢٣٥. ٣.بحارالانوار١٧٥/٧٤. ٤.يوسف/٨٧. ٥. زمر/٥٣. ٦.نساء/١٠٤. ٧.نساء/٨٤. ٨.يوسف/٨٧. ٩. انبياء/٩٠. ١٠.بقره/۱۸۶. ١١.ضحى/٥.