حضور فضاى مجازى در زندگى انسان در سده نو گسترده تر خواهد شد. ويژگى اين فضا،ارتباط است.ارتباط در هر زمان ، با هرکس ، در هرکجا با امكان دريافت و ارسال اطلاعات در همه زمان ها و از همه مكان ها با شدت بصرى شدن انسان كه مى تواند در بخشى از روز در تمام عمر چيزهايي را ببيند كه بشر گذشته در تمام عمر مى توانسته ببيند.این حوزه از حوزه هایی است که دين مى تواند حضور جدی در آن داشته باشد هم در زمينه اطلاع رسانی و آموزش و هم انجام مناسك و حفظ شعائر و توسعه فرهنگى و تمدن سازى.نسل اول اين فضا، شامل ايميل، وب سايت، موتورهاي جست‌وجو، يلو پيج ها، دايركتوري ها، چت روم ها بود و نسل دوم شامل شبكه هاي اجتماعي يا رسانه هاي اجتماعي، وبلاگ ها، ميكروبلاگ ها، شبكههاي دوست يابي، شبكه هاي اجتماعي، ويكي ها، سايت‌هاي اشتراك گذاري، پيام‌رسان‌ها، تالارهاي گفت‌وگو، گروه هاي ايميلي، خبرخوان ها، پادكست ها و لينكدان هاي عمومي است.
مهم‌ترين ويژگي‌هاي شبكه هاي اجتماعي پويايي آنهاست كه سبب مي شود تا افراد بهتر بتوانند گرايش هاي سياسي و مذهبي‌شان را نشان دهند از طريق ايجاد هويت، اشترا ك گذاري و يادگيرى، بسيج كنندگي و سازمان دهي، دوستي و تعميق آن، اعتماد، ايجادحلقه هاي مخاطبان، استناد و تعميم،قدرت كندوسازى از طريق لينكدهى، استناد و تعميم بخاطر ارسال فيلم و عكس و متن ،چند رسانهاي بودن،ادغام فناورى ها، گپ، نقد بي‌رحمانه، دنبال كردن و دنبال شدن، پرستيژ و تشخص، باز انتشار، خرد جمعي، جهاني بودن، انواع سرگرمي ها،جستجو شدن، قابليت خبررسانى،ارتباط دو سويه، سفارشى شدن،ساختار دمكراتيك، قدرت سرمايه اجتماعي، تحرك اجتماعي، ابتكار و نوآوري. اين ويژگى ها حتى بخشى از آنها،قدرت تبليغ و تأثيرگذارى پيام هاى دينى را مى تواند چند برابر كند و به مبلغان اين امكان را بدهد كه بتوانند رويدادها و برنامه هاى متنوع دينى را آزادانه با ديگران به اشتراك بگذارند و فرهنگ خود را جهاني نمايند و از همين طريق مى توانند از برنامه هاى خود، بازخورد بگيرند و به پايش فعاليت هاى خويش بپردازند…
فضاى مجازى البته مشكلاتى را هم پديد مى آورد همچون: اعتياد به اينترنت كه بعضى در صورت عدم دسترسي به آن دچار عوارضي از قبيل افسردگي و بدخلقي مي‌شوند؛ لذا به مبلغان و كاربران اينترنت به ويژه شبكههاي اجتماعي مجازي پيشنهاد ميشود جهت رهايي از اين چالش، فعاليت خود در اينترنت را طبق برنامه اي محدود به ساعاتي مشخص نمايند.ديگر، عملكرد سليقه‌اي و بدون ضابطه است زيرا هر كسي در فضاي مجازي مي تواند تفكر خود را رواج دهد و شايد اين بزرگ‌ترين آسيب باشد كه تبليغ دين در فضاي سايبر، بسيار شخصي، ذوقي، سليقه‌اي و بدون ضابطه شده است؛ زيرا افراد مؤثري در فضاي واقعي، وارد اين عرصه نمي‌شوند و آنها كه ميدان دارى مى كنند از عمق علمى كافى برخوردار نيستند.ديگر فقدان آگاهي كافي از فضاى مجازى است كه آن را با كتاب، روزنامه، مجله، منبر و ديگر رسانه ها يكى مى گيرند و نمى توانند روش هاى متناسب با اين فضا را به كار گيرند.ديگر، شكل‌گيري و ترويج سريع شايعات و اخبار كذب در اين فضاست كه تضعيف باورهاي ديني و القاي شبهات فكري را براى همگان ميسر مى سازد و آفات ديگر نقض حريم خصوصي افراد؛ افسردگي و دور ماندن از محيط هاي واقعي اجتماع، تأثيرات منفي رفتاري و گسترش اباحه گري، نداشتن سواد رسانهاي لازم،تخريب شخصيت هاي مورد احترام…
با وجود همه آفات،فضاى مجازى در زندگى اين نسل و در سده نو،يك واقعيت غيرقابل حذف است فرازمان شدن بازخوردها، فرامكان شدن، توسعه ارتباطات افقي، تعاملي و شبكه اي شدن حوزه رسانه اي، توليد محتوا به وسيله كاربر و تقريباً رايگان شدن آن، از ويژگي هاي اين فضاست و غافل شدن از اين ظرفيت در زمينه تبليغات ديني، مي‌تواند اين فرصت را به تهديد تبديل كند و به همين دليل، بايد مبلغان ديني با ورود عالمانه، اين فضا را به ابزاري براي تبليغ دين تبديل سازند.آموزه های الهی زیباترین و ناب ترین ترازو برای تنظیم روابط جمعی ، معیاری برای تشخیص سره از ناسره و ابزاری متقن برای كسب ملكات و جلوات فاضله است و البته همواره هم مورد تهاجم و تخاصم حكومت های فزون طلب و حاكمان ملحد و مستكبران و دشمنان عنود دين بوده و هست.ارزش های الهی یك پوسته مستحكم و یك سنگر و محافظ سترگ است كه نرم افزار و گوهر دین و دیانت و شخصیت و همه داشته های انسان در قلب و كنه آن جای گرفته و باعث استتار و مانایی آن در مقابل انواع آسیب هاست.موج دين ستيزى و اسلام هراسی هم با بیش از ده هزار سایت و شبكه اينترنتى به سیاه نمائى و شبهه افكنی و تردید افزایی مشغول هستند و كم كارى دين مداران، ضايعات فراوانى را رقم خواهد زد…
